Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) yayımladığı "Banka Kredi Anketi" raporu, Euro Bölgesi'ndeki kredi koşullarının sıkılaştığını ortaya koydu. 155 bankanın katıldığı ankete göre, bankalar 2023'ün son çeyreğinde firmalara kredi şartlarını sıkılaştırdı. Bu durum, 2023'ün üçüncü çeyreğinden bu yana gözlemlenen en belirgin sıkılaşma olarak değerlendiriliyor. Raporda, ekonomik görünümle ilgili algılanan risklerin artması ve bankaların risk toleransının azalmasının bu durumun temel nedenleri arasında yer aldığı belirtiliyor. Özellikle Almanya ve Fransa'daki bankaların kredi standartlarını sıkılaştırması dikkat çekerken, İtalya'da ise kredi standartlarında bir gevşeme gözlemlendi. Anket sonuçları, ECB'nin faiz politikaları ve genel ekonomik görünümün bankaların kredi verme politikaları üzerindeki etkisini bir kez daha gözler önüne seriyor. Bu durumun, şirketlerin yatırım planları ve ekonomik büyüme üzerinde önemli etkileri olacağı öngörülüyor.

Euro Bölgesi'nde Şirketlere Kredi Sıkıntısı

Raporda, geçen yılın son çeyreğinde bankaların konut kredilerinde şartları değiştirmediği, ancak yılın ilk çeyreğinde talebin artmasıyla birlikte hafif bir sıkılaştırma öngörüldüğü belirtildi. Şirketlerin kredi talebinin ise 2024'ün son çeyreğinde zayıf kaldığı ve mevcut ilk çeyrekte de büyük ölçüde değişmeden kalması beklendiği vurgulandı. Bu durum, özellikle sanayi gibi yatırım yoğun sektörlerdeki zayıf ekonomik durumu yansıtıyor. ECB'nin faiz politikalarındaki değişiklikler ve küresel ekonomik belirsizlikler, şirketlerin krediye erişimini zorlaştırıyor. Bu durum, şirketlerin yatırım ve büyüme planlarını olumsuz etkileyebilir. Hamburg Ticaret Bankası Başekonomisti Cyrus de la Rubia, bankaların kredi verme konusunda daha temkinli hale geldiğini ve bunun kısmen "Trump etkisi" olarak nitelendirdiği faktörlerden kaynaklanabileceğini ifade etti.

ECB'nin Faiz Kararı ve Piyasa Beklentileri

ECB'nin 30 Ocak'taki para politikası kurulu toplantısı yatırımcıların yakından takip ettiği bir konu. 12 Aralık'ta yapılan toplantıda, ECB piyasa beklentileri doğrultusunda üç temel politika faizini 25 baz puan düşürmüştü. Piyasalar, 30 Ocak'taki toplantıda da 25 baz puanlık bir faiz indirimi bekliyor. Son haftalarda ECB'nin önde gelen yetkilileri, azalan enflasyon riskleri ve zayıf ekonomi göz önüne alındığında bu yıl daha fazla faiz indirimi sinyali verdi. Ancak, kasım ayında yüzde 2,2 olan yıllık enflasyonun aralık ayında yüzde 2,4'e yükselmesi, ECB'nin kararlarını etkileyebilir. ECB, Euro bölgesindeki enflasyon oranının yılın ilk yarısında hedefi olan yüzde 2'ye ineceğini öngörüyor.

Kredi Talebindeki Durum ve Yatırım Belirsizliği

ING Bank Euro Bölgesi kıdemli ekonomistlerinden Bert Colijn, kredi talebindeki hafif toparlanmanın daha güçlü bir yatırım büyümesine yol açmayacağını belirtiyor. Colijn, küresel risklere ilişkin endişelerin artmasıyla birlikte şirketler için kredi koşullarının sıkılaştığını, ancak kredi talebinin hala ihtiyatlı bir şekilde genişlediğini vurguluyor. Bu durumun, önümüzdeki aylarda yatırımlarda anlamlı bir artış beklemek için yeterli olmadığını ve mevcut yatırım koşullarının çok cazip olmadığını ifade ediyor. İmalat sektöründeki düşük kapasite kullanım oranları ve ekonomik belirsizlik, Euro Bölgesi'ndeki kısa vadeli yatırım potansiyeli üzerinde baskı oluşturmaya devam ediyor. ECB'nin "Banka Kredi Anketi", yılda dört defa gerçekleştiriliyor ve 10 Aralık-7 Ocak tarihlerini kapsayan son anket, 155 bankanın katılımıyla tamamlandı.