Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 24 Temmuz Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özetini yayımladı. Özet, küresel belirsizliklerin devam ettiğini, ancak küresel büyümede sınırlı bir iyileşme görüldüğünü belirtti. 2025 ve 2026 yılları için küresel büyüme tahminleri sırasıyla %2 ve %2,3 olarak öngörüldü. Enerji fiyatları jeopolitik gelişmelere bağlı olarak dalgalı seyrediyor ve ticaret politikalarındaki belirsizlikler küresel ekonomi için önemli risk faktörleri olarak değerlendiriliyor. Merkez bankalarının faiz indirimlerinde temkinli davranması bekleniyor. Gelişmekte olan ülkelere portföy girişi devam ediyor ancak jeopolitik riskler devam ediyor.

Faiz Oranları ve Kredi Büyümesi

Özet, faiz oranlarında önemli düşüşler olduğunu gösteriyor. 20 Haziran'dan 18 Temmuz'a kadar TL mevduat faiz oranları 175 baz puan azalarak %54,7'ye geriledi. TL ticari kredi faiz oranları 381 baz puan düşüşle %55'e, ihtiyaç kredileri %67,6'ya, konut kredileri %42,6'ya ve taşıt kredileri %44,6'ya indi. Bireysel kredilerdeki büyüme oranı yavaşlarken, TL ticari kredilerdeki büyüme arttı. Yabancı para kredilerinde ise büyüme sınırının altında kaldı. Bu gelişmeler, para politikasının etkilerini gösteriyor. Bankaların TL mevduat hedefleri artırılmış ve Kur Korumalı Mevduat (KKM)'a ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. KKM'den TL'ye geçiş için yeni hedefler belirlenmiş ve zorunlu karşılık oranları güncellenmiştir.

Makro İhtiyati Politikalar ve TL'ye Geçiş

TCMB, parasal aktarım mekanizmasını güçlendirmek ve TL'ye geçişi desteklemek için makroihtiyati politikalarda adımlar attı. Gerçek kişi TL mevduat payı hedefleri artırılırken, KKM hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranı yükseltildi ve asgari faiz oranı düşürüldü. Yabancı para mevduat için zorunlu karşılık oranı ise düşürüldü. TCMB'nin brüt uluslararası rezervleri arttı ve Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primi düştü. Türk lirasının kur oynaklığı da azaldı. DİBS ve hisse senedi piyasalarına önemli miktarda net portföy girişi gerçekleşti. Bu politikalar, Türk lirasının güçlenmesini amaçlıyor.

Ekonomik Göstergeler ve Değerlendirme

Mayıs ayında perakende satış hacim endeksi arttı ancak altın hariç diğer kalemlerde artış daha sınırlıydı. Ticaret satış hacim endeksi ve hizmet üretim endeksi de artış gösterdi. Ancak, tüketim harcamaları daha ılımlı seyrettiği ve imalat sanayi siparişlerinde düşüş gözlendiği belirtildi. Mayıs ayında sanayi üretim endeksi arttı, ancak çeyreklik bazda yatay seyretti. İnşaat üretim endeksi ise bir önceki yıla göre arttı. Mayıs ayında mevsimsellikten arındırılmış istihdam azalırken, işsizlik oranı yükseldi. Mayıs ayında cari işlemler dengesi 700 milyon dolar açık verirken, 12 aylık birikimli cari açık 16 milyar dolar seviyesinde kaldı. Hizmetler dengesi fazlası ise güçlü seyrini sürdürdü. Haziran ayında ihracat azalırken, ithalat arttı ve dış ticaret açığının artması öngörülüyor. Bankacılık sektörünün uzun vadeli borç çevirme oranı ise yüksek seviyelerde kaldı. Özetle, TCMB, yakın dönemde dezenflasyonist etkilerin arttığını değerlendiriyor.